Wortelrot onder de loep: 7 belangrijke tips

Phytophthora, Pythium, Chalara Elegans, Fusarium en Rhizoctonia hebben één ding gemeen: deze schimmels tasten de wortels van de plant aan. Voorkomen is dit geval beter dan genezen. In deze blog zoomen we in op het ontstaan van wortelrot en de verschillende soorten die er zijn. Ook geven we u als teler tips om wortelrot te voorkomen. 

- Lees meer over plantgezondheid op deze pagina.-     

Wat is de ideale plek voor wortelrot?

Een te natte teeltgrond brengt een grote kans op wortelrot met zich mee. De wortels krijgen dan namelijk geen zuurstof meer, waardoor ze weinig voeding meer op kunnen nemen. Om terug te grijpen op onze whitepaper over plantgezondheid; de waterbalans en de assimilatenbalans raken hierdoor in onbalans.

In een kas zie je wortelrot voornamelijk ontstaan op plekken waar het water niet wegloopt en de potten in het water blijven staan. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer de grond verzakt is. Ook is het risico bij de ene ondergrond groter dan bij de andere. In zijn algemeenheid geldt: hoe beter het water wegloopt, hoe kleiner de kans op wortelrot.

Daarnaast ontstaat wortelrot vaak op plaatsen waar de plant beschadigd is. Hierover schreven we al eerder een blog.

De belangrijkste veroorzakers van wortelrot

Phytophthora

Phytophthora is wel bekend als de aardappelziekte, maar komt ook in de sierteelt voor. De schimmel houdt van warmte en vocht en is te herkennen aan donkere vlekken op de bladeren.

Op de website van Eurofins is het volgende te lezen over deze schimmel:

‘Phytophthora infecteert de wortels waarna het tot in de stengelbasis rot kan veroorzaken. De sporen kiemen snel bij een lage temperatuurschok veroorzaakt door relatief koud gietwater. Hierdoor komt een aantasting door Phytophthora vaak voor tijdens koude dagen/nachten. De sporen van Phytophthora vormen zwermsporen, die zich gemakkelijk kunnen verspreiden via water en opspattende gronddeeltjes.’

Pythium

Pythium is een schimmel die zijn pijlen vooral richt op jonge en verzwakte planten. De eerste kenmerken van Pythium zijn zichtbaar bij de wortel, die dan bruinzwart worden. Hierdoor kunnen onvoldoende voedingstoffen worden opgenomen en zal ook het blad gaan verkleuren. De schimmel verspreidt zich vooral snel in een vochtige omgeving en bij hogere temperaturen.

Chalara elegans

Chalara elegans is een schimmel die vooral toeslaat wanneer sprake is van ongunstige teeltcondities. De schimmel kan deze zich door de lucht verplaatsen. De schimmel veroorzaakt bruinzwarte plekken bij de wortels en zorgt er later ook voor de wortels gaan rotten. Problemen ontstaan meestal tijdens koele dagen.

Fusarium

Fusarium is een bodemschimmel die via de wortels binnenkomt. Symptomen zijn vaak pas zichtbaar als de plant al ernstig is aangetast. De wortels worden zwart en sterven vervolgens af.

Rhizoctonia

Rhizoctonia is een bodemschimmel die een donkerbruine verrotting van de wortel en de wortelhals veroorzaakt. Daarna verwelken de planten, waarna het blad afsterft. De schimmel blijft lang aanwezig in de grond of in plantresten.

Hoe voorkom je wortelrot? [7 tips]

Aangetaste wortels kunnen bij het overpotten weggesneden worden, maar voor u als teler is dat natuurlijk geen optie. Het is vooral zaak om uw planten vrij te houden van wortelrot. Daartoe willen we u de volgende adviezen meegeven:

1. Focus op plantgezondheid

Een weerbare plant wordt minder snel ‘aangevallen’ door schimmels. In onze whitepaper over plantgezondheid gaan we in op het effect van bepaalde acties op de plantgezondheid. Technieken kunnen helpen om de plant in zijn kracht te zetten.

Of zoals Peter Geelen, één van de schrijvers van het boek ‘Plant Empowerment’, aangeeft:
“In het verleden lag de nadruk binnen de tuinbouw vooral op de techniek, bij Plant Empowerment verleggen we de focus naar de plant. Dit resulteert in een beter rendement én in een duurzamere manier van telen. Kortom: een win-winsituatie!”

2. Voorkom plantbeschadiging

Probeer te voorkomen dat planten beschadigd raken en wortel- of bladbreuk ontstaat. Hierdoor worden namelijk invalspoorten voor schimmels gecreëerd. Ontstaan toch dergelijke invalspoorten, dan is het belangrijk om daar goed mee om te gaan. Hierover schreven we eerder een blog.

3. Een goede afwatering

Op plekken waar de potten in het water staan, is de kans op wortelrot groot. Hiernaast ziet u een video over de drainage van een teeltvloer. Door verticale afwatering kan geen plasvorming op de vloer ontstaan. Zo minimaliseert u de kans op wortelrot. Want ook bij een gezonde plant die continu in het water staat, raken de wortels verstikt en krijgen schimmels meer kans.

4. Goede waterkwaliteit

Om ziektekiemen in het water tebeperken, is het belangrijk dat het water zo onaantrekkelijk mogelijk is voor schimmels. Dit kan bijvoorbeeld door het water (in de silo of het bassin) in beweging te brengen. Door de beweging komt er lucht bij het water; dat heeft een reinigende werking. Op die manier krijgen ziektekiemen minder kans om via het water de wortels van de plant te bereiken.

5. Goed ventileren

Te weinig ventilatie is een belangrijke oorzaak van wortelrot, zo benoemt Floriculture onder meer in dit rapport. Een goede ventilatie is daarom belangrijk. Het vocht wordt dan goed afgevoerd, waardoor de plant niet te nat blijft en schimmels minder snel de kop opsteken.

6. Regelmatig scouten

Wortelrot kan zich makkelijk verspreiden door de kas en planten kunnen elkaar aansteken. Zorg er daarom voor dat u een zieke plant vroegtijdig in beeld heeft, zodat u wortelrot bij andere planten kunt voorkomen.

7. Een optimale hygiëne

Als u te kampen heeft gehad met wortelrot, wilt u daar vanzelfsprekend geen last meer van hebben in een volgende teelt. Maak de kas daarom zorgvuldig schoon. Hierover leest u meer in ons hygiëneprotocol. Gooi zieke planten (inclusief pot) ook weg, het liefst afgesloten. En behandel de planten die bij de zieke plant in de buurt stonden.