Irrigatiesystemen: Eb- en vloedsysteem versus gietboom

Aug 1, 2023 2:44:07 PM

Om een constante en goede productkwaliteit te kunnen leveren, is de keuze voor het juiste irrigatiesysteem cruciaal. Er zijn wat dit betreft tal van keuzes; onder meer eb- en vloedsystemen en gietbomen zijn veelgebruikte systemen. We lichten de belangrijkste verschillen tussen deze twee watergeefsystemen voor u uit.

1. Welk irrigatiesysteem verspilt het minste water?

Bij zowel eb- en vloedsystemen als bij gietbomen gaat water verloren. Bij een eb- en vloedsysteem doordat het hele oppervlak van de teeltvloer vol water wordt gezet, wat leidt tot verdamping. Ook bij gietbomen is echter sprake van verspilling. Dit omdat een deel van het water terechtkomt naast de pot. Daarnaast worden zowel het gewas als de potgrond nat, waardoor deze meer verdampen. Hierdoor gaat bij inzet van gietbomen in totaliteit meer water verloren dan bij gebruik van een eb- en vloedsysteem.

2. Welk irrigatiesysteem zorgt voor de beste plantkwaliteit?

Bij bovenover water geven – zoals bij gietbomen aan de orde is – wordt het gewas nat. Sommige gewassen gedijen hier goed bij, doordat zij een hogere RV nodig hebben en/of af en toe een gietbeurt bovenover kunnen gebruiken. Dit draagt ertoe bij dat de huidmondjes goed open blijven, het stof van de plant gaat, et cetera.

Maar een nat gewas heeft ook nadelen: dit kan zorgen voor een hogere ziekte- en schimmeldruk en voor schade. Zo kan het bovenover beregenen, bijvoorbeeld leiden tot beschadigingen aan bloemen. Om die reden wordt er in bepaald teelten - denk bijvoorbeeld aan phalaenopsis - regelmatig voor gekozen om in de laatste teeltfase van onderuit water te geven, zoals via een eb- en vloedsysteem. Hierbij spelen de genoemde nadelen qua plantkwaliteit niet.

3. Welk methode geeft het meest gericht water?

Gietbomen zijn vandaag de dag uitermate geavanceerd: onder meer de hoeveelheid water, de rijsnelheid en de druk kunnen worden ingeprogrammeerd. Ook kan worden aangegeven hoeveel water in een specifiek deel van een kas of vak moet worden gegeven. Dat is ideaal voor telers met verschillende soorten: iedere soort krijgt dan de hoeveelheid water die hij nodig heeft. Anders is dat bij een eb- en vloedsysteem: daar wordt het hele vak vol water gezet en kan de watergft niet op soortniveau worden bepaald.

4. Welk irrigatiesysteem is het goedkoopst?

Gietbomen vergen een minder grote investering dan een eb- en vloedsysteem, maar zijn ook een relatief dure manier van watergeven. De benodigde investering hangt ook af van het type gietboom, van het aantal gietbomen dat in een kas aanwezig is en hoe het watergeefsysteem precies is ingericht. Voordeel is wel dat gietbomen multifunctioneel inzetbaar zijn, bijvoorbeeld ook voor gewasbescherming. Dat maakt een dergelijk systeem eerder rendabel.

5. Welke typen teelten passen bij de verschillende systemen?

Omdat met gietbomen heel gericht water kan worden gegeven, per soort, wordt dit irrigatiesysteem vaak ingezet op bedrijven met veel verschillende gewassoorten. Maar ook op bedrijven met minder variatie worden wel gietbomen ingezet, vooral om de gewasgroei aan het begin van de teelt op gang te krijgen. In de startfase heeft een plant namelijk nog geen wortelontwikkeling door de hele pot, waardoor het water bij bovenover watergeven doorgaans beter bij de wortel komt.

Dikwijls wordt dan later het eb- en vloedsysteem ingezet. Op die manier worden de eerdergenoemde problemen met de plantkwaliteit voorkomen. Kortom: gietbomen en een eb- en vloedsysteem worden vaak in combinatie gebruikt, als aanvulling op elkaar.

Een eb- en vloedsysteem is daarnaast zeer geschikt voor bloeiende pot- en tuinplanten; denk bijvoorbeeld aan rozen. Water geven van onderuit vermindert zoals gezegd het risico op ziektes, aangezien de bladeren niet nat worden. Bladziekten zijn onder andere een groot probleem in roos.

Daarnaast leent dit systeem zich goed voor planten en bomen met een hoge kruin. Het is bij andere irrigatiemethoden vaak lastig om ervoor te zorgen dat deze voldoende vocht krijgen.