11 doeltreffende tips om water te besparen in de tuinbouw

Jarenlang hadden we in Nederland een structureel overschot aan water. De laatste jaren treedt echter ook steeds vaker een watertekort op, met name in de zomerperiode. Op andere momenten valt er dan weer heel veel water in één keer. Om verzekerd te zijn en te blijven van voldoende water, zullen we water op een slimmere manier moeten opvangen én moeten besparen op ons verbruik.

We zetten elf tips voor waterbesparing op een rij. Laten we voorkomen dat een watercrisis onze volgende crisis wordt!

1. Kies voor een gesloten teeltsysteem
2. Wees alert op lekkages
3. Irrigeer op basis van plantgewicht
4. Irrigeer op basis van plantgrootte
5. Stem de irrigatie af op de weersverwachting
6. Kies voor een lagere irrigatie-frequentie
7. Werk met de juiste potgrond
8. Irrigeer gericht
9. Kies voor een efficiënt filtersysteem
10. Dek het bassin en/of de silo af
11. Zet water slim in

#1 Kies voor een gesloten teeltsysteem

In een gesloten teeltsysteem wordt al het water opgevangen dat de plant niet benut. Dit kan vervolgens opnieuw worden ingezet. In de praktijk komt ongeveer 85 procent van het water retour. Er vindt alleen enig verlies plaats door verdamping en als gevolg van vochtopname door de plant.

#2 Wees alert op lekkages

Zo’n twee procent van het water dat de kas in gaat, lekt weg, zo werd onlangs bekendgemaakt. Het is daarom belangrijk om lekken tijdig op te sporen en op te lossen.

#3 Irrigeer op basis van plantgewicht

U kunt veel besparen door alleen water te geven als de plant dat nodig heeft. Het wegen van de plant (al dan niet automatisch) geeft hier inzicht in. Op basis van deze informatie kunt u vervolgens uw watergeefschema aanpassen. Wellicht blijkt dat u minder vaak water hoeft te geven dan u dacht. Hierdoor treedt ook weer minder verdamping op.

#4 Irrigeer op basis van plantgrootte

Deze tip hangt samen met de vorige. Ook het becijferen van het bladoppervlak van een plant geeft een goed inzicht in de verdamping en dus in hoeveel water het gewas nodig heeft. Daar kunt u uw watergeefstrategie op afstemmen. Op die manier voorkomt u dat u te veel water geeft. Pas het schema en de tabellen uiteraard wel aan naarmate de plant verder groeit.

#5 Stem de irrigatie af op de weersverwachting

Ook de weersverwachting bepaalt hoeveel water een plant nodig heeft. Op een zonnige dag verbruikt het gewas logischerwijs meer water dan op een koude, regenachtige dag. Pas het irrigatieschema daarom aan op het voorspelde weer.

#6 Kies voor een lagere irrigatie-frequentie

Hoe vaak u water geeft, heeft niet alleen te maken met de plantbehoefte, maar ook met de manier waarop u water geeft. Door van onderaf water te geven (en het gewas even in het water te laten staan), geeft u planten de tijd om het water helemaal op te nemen. Hierdoor kan de irrigatie-frequentie omlaag.

#7 Werk met de juiste potgrond

Ook het teeltmedium is van invloed op de wateropnamecapaciteit van de plant. Wanneer potgrond (bijv. met kokos) een goede capillaire werking heeft, hoeft u minder lang water te geven en zal er dus ook minder water verdampen.

#8 Irrigeer gericht

Hoe gerichter u water geeft, hoe minder water er verdampt. Van onderaf water geven heeft daarom de voorkeur boven het bovendoorover beregenen. U bespaart daarmee ook energie omdat u het gewas niet hoeft droog te stoken.

#9 Kies voor een efficiënt filtersysteem

Het spoelen van een filtersysteem met een zandbodem kost veel water. Kies daarom bij voorkeur voor andere, innovatievere filtersystemen, die efficiënter met het water omgaan.

#10 Dek het bassin en/of de silo af

Een eenvoudige maatregel, waarmee veel te winnen is. Wanneer u uw bassin en/of silo afdekt, kan er geen water verdampen. Of in ieder geval kan het verdampte water niet weg. Op die manier kunt u stiekem flink wat water besparen en voorkomt u algengroei.

# 11 Zet water slim in

Voor de meeste bedrijfsactiviteiten wordt in Nederland schoon water ingezet. Maar kijk ook eens naar andere opties. Kunt u het water dat u gebruikt om het kasdek te reinigen bijvoorbeeld hergebruiken voor een ander doel? Of is het mogelijk om ‘grijs’ water (water dat al ergens voor gebruikt is) in te zetten voor het schoonmaken van het kasdek? Een slimme inzet van water kan veel opleveren!

Meer lezen over slim watermanagement voor een succesvolle teelt?